'Griezelig fundamentalisme', of toch niet...?

24 februari 2013

COLUMN - Afgelopen week gebeurde er iets moois: ik kreeg een reactie op mijn blogserie. Dank daarvoor, Camiel van Altenborg. Niks zo fijn als input aangedragen krijgen, waar je vervolgens alleen maar op hoeft te reageren.

Laat ik beginnen met een korte samenvatting van Camiels punt. Het lijkt een tweeledig punt te zijn. Ten eerste zegt hij: doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. Doe geen verkrampte, verwoede pogingen om 'bewust' te leven. Leef anderzijds ook niet op de pof. Hij noemt het 'progressief calvinisme'. Zijn tweede punt: 'Ik pleit voor een cultuuromslag, voor andere ideeën over wat wel en niet normaal is.' Het eerste punt is gericht tegen mijn 'griezelige fundamentalisme'. Het tweede punt is zijn alternatief daarvoor. Interessant.

Ok, een kleine analyse. Waarom zou iemand denken dat ik een griezelige fundamentalist ben? Omdat ik me kennelijk 'in allerlei ongemakkelijke bochten' wring, waar ik bovendien niet gelukkig van word. Ter illustratie hiervan haalt Camiel aan dat ik er (in mijn eigen woorden) 'moeite' voor schijn te moeten doen.

In plaats daarvan stelt Camiel voor dat we onbewust de ingesleten eetpatronen uit onze opvoeding naleven, want 'zo hoort het nou eenmaal.' Tegelijkertijd wil hij dus een cultuuromslag met andere ideeën over wat wel en niet normaal is.

De filosoof in mij zegt me dat hier een paar dingen mis gaan, zowel in de vooronderstellingen als in de verdere redenering. Camiel gaat ervan uit dat ik mij in ongemakkelijk bochten wring en dat ik daar niet gelukkig van word. Dat is grappig, want op 29 januari schreef ik nog, als antwoord op de vraag wat ik mezelf aandoe: 'een behoorlijke portie geluk.' Laten we dus zeggen dat die vooronderstelling over geluk niet klopt.

Maar dan nog moet ik schijnbaar moeite doen. Wat wil dat dan zeggen? Die opmerking ging over 'moeite en studie'. Met andere woorden: ik wil graag kennis opdoen over het hoe en waarom van eten. Ik wil weten dat de eetgewoontes die ik mezelf aanwen, gebaseerd zijn op argumenten. Dat is een eenmalige investering; als je de kennis eenmaal hebt, zijn die eetgewoontes zelf verder niet heel moeizaam.

Is Camiel dan tegen informatie en argumenten? Vast niet, maar hij wekt wel de schijn. Hij eet liever op basis van een 'ingesleten automatisme'. De vraag die dan meteen in mijn hoofd opkomt is: waar komt dat automatisme vandaan? Zou er dan niet ooit iemand geweest zijn die argumenten heeft bedacht voor waarom zo'n eetpatroon goed of nuttig zou zijn?

De volgende vraag is: als hij wil dat de ideeën over 'normaal' veranderen, hoe kunnen we dat dan het beste aanpakken? Ik denk graag met hem mee; ik wil niets liever dan dat de ideeën over 'normaal' veranderen. Ik zie al die consumptie van dierlijke producten als een overbodige luxe, dus ik kan me wat dat betreft goed vinden in zijn pleidooi voor progressief calvinisme. Ik meen goede argumenten te hebben voor mijn opvattingen over 'normaal'. Vindt Camiel dan dat mijn argumenten niet deugen…?

Maar misschien zit zijn probleem in mijn fundamentalisme – 'enige flexibiliteit' is immers geboden. Toch snap ik ook dit niet. Ik schreef immers vorige keer nog: 'Ik ben geen purist; ik maak steeds weer de afweging tussen de positieve milieueffecten en de hoeveelheid geluk die het eten van iets dierlijks al dan niet zal creëren.'

Ik kan niet anders dan tot de conclusie komen dat ik niet begrijp wat Camiel zijn probleem is met mijn projectje. Er zijn volgens mij twee mogelijkheden: of hij heeft mijn blogs niet zorgvuldig gelezen, of hij houdt niet van argumenten. Als dat laatste het geval is, ben ik erg geïnteresseerd in de zijne.

<< Terug